برای اولین بار درسال 1813 از میلگرد بستر در کشور های اروپایی برای ساخت و ساز استفاده شد آنها متوجه شدند که با استفاده از این محصول یعنی میلگرد بستر میتوان امنیت سازه ها در برابر لرزش های شدید تا حد بسیار زیادی بیشتر کنند.
امروزه در اکثر کشورهای دنیا برای سازه ها از میلگرد بستر استفاده میشود، اما متاسفانه با اینکه در کشور ما حوادث طبیعی زیادی اتفاق میوفتد استفاده از میلگرد خیلی جا نیوفتاده است. چندین سال بعد از آن کشورهای آمریکایی نیز شروع به استفاده از میلگرد بستر کردند و برای شیوه صحیح استفاده از آن آیین نامه ای را تدارک دیدند میلگرد و آرماتور برای افزایش استحکام ساختمان استفاده میشود که از بهترین و به صرفه ترین قطعات فولادی است البته میلگرد بستر تاثیر بسزایی برای جلوگیری از ترک خوردن با حرکت در اطراف دهانه ها مانند کنترل انقباض استفاده میشود.
جنس میلگرد بستر
میلگرد های بستر از مفتول های فولادی با ضخامت 4 به صورت آج دار ساخته میشود که وجود این آج ها موجب اصطحکاک خیلی خوب میلگرد با بتن میشود، برای میلگرد بستر تعاریف مشخصی انجام شده است که طبق بند ۸-۴-۳-۸ مبحث هشتم سیم های طولی میلگرد بستر باید کاملا با دوغاب یا ملات پوشیده شود و ضخامت این پوشش برای زمانی که میلگرد در معرض خاک و یا هوا باشد 16 میلی متر و حالتی که در معرض هوا و خاک نباشد باید برابر با 13 میلیمتر باشد.
میلگردهای بستر شامل دو نوع نردبانی و خرپایی است
همانطور که از اسم آن مشخص است این میلگرد به شکل نردبان است و عملکرد آن به این شکل است که قسمتی از سازه را به دیوار با استفاده از قلاب و گیره متصل میکند. طوری که آرموتور موازی یکدیگر هستند و در نهایت با ریختن ملات سیمان روی میلگرد بستر عملیات آجر چینی و ساخت دیوار انجام میشود.
در این مدل بین دو میلگرد مفتول به صورت زیگزاگ یا هفتی هشتی جوش داده میشود، این مدل از میلگرد بستر با گیره و قلاب به دیوار نصب میشود.حتما مد نظر داشته باشید که میلگرد خرپایی برای دیوارهای کامپوزیتی به هیچ عنوان قابل استفاده نمی باشد.
- تعیین کردن محل قرار گرفتن گیره ها روی ستون ها با یک تراز مشخص و مرتب و بعد از آن علامت زدن آکس آنها و محل سوراخ کردن روی ستون ها برای قرار گرفتن روی میله ها
- در محل تعیین شده سوراخکاری با دریل انجام میشود
- رول پلاک ها را در محل سوراخ قرار میدهیم
- گیره ها را در محل رول پلاک ها پیچ میکنیم
- قلاب را داخل گیره ها جی گذاری میکنیم
- برای دیوارهای با طول بیشتر از 4 متر از وادارهای میانی استفاده می کنیم
- گذاشتن پلیت در محل اتصال وادار ها (برای نصب وادارها به این نکته توجه کنید که نصب پای وادار
با اتصال مفصلی و بالای وادار با اتصال کشویی صورت میگیرد )
- در این مرحله برای جدا کردن دیوار از ستون باید از پشم سنگ ضد رطوبت یا یونولیت استفاده کنیم
- ساخت دیوار با بلوک هبلکس یا مصالح مشابه و بعد از آن فشردن مصالح مورد نیاز برای دیوار چینی و نصب میلگرد بستر به قلاب نصب شده د اخل گیره به صورت یکی در میان
- استفاده کردن از میلگرد بستر در ردیف آخر یا یکی مانده به آخر این مرحله مستلزم این است که تیر سقف
از دیوار با مصالح مناسب و تراکم پذیر مانند یونولیت جدا شود.
کاربرد میلگرد بستر
- زیاد کردن طول دیوارها
- برای تقویت کردم دیوارهای باربر آجری و سفال
- به کار بردن دهانه های بلند
- کنترل حرکات دیفرانسیل شامل درجه آزادی و میرایی
-آجر چینی توده ای
روشهای محاسبه مقدار وزن میلگرد بستر طبق مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان با روش زیر انجام میشود :
1) روش محاسباتی
جمع سطح مقطع های مفتول باید معادل ۰.۰۰۰۷ سطح مقطع مؤثر دیوار باشند.
2) روش تجویزی
برای هر 40 سانتی متری که دیوار چینی میشود باید یک ردیف میلگرد بستر به کار گرفته شود.
3) روش قدیمی محاسبه وزن میلگرد بستر
1000 / 7.8 * (mm) طول * 3.14 * (mm) شعاع * (mm) شعاع = وزن میلگرد
4) روش جدید محاسبه وزن میلگرد بستر
162/سایز میلگرد * سایز میلگرد = وزن میلگرد
تفاوت میلگرد بستر با وال پست
* میلگرد بستر با وال پست دارای تفاوت های گسترده ای هستند که پایین تر به خلاصه ای از این تفاوت ها اشاره شده است *
- برای انجام وال پست نیاز به جوشکاری و نیروی متخصص است در صورتی که استفاده از میلگرد بستر مستلزم نیروی متخصص نمی باشد.
- میلگرد بستر دارای توان کمتری در برابر نیروهای برشی و فشار نسبت به وال پست می باشد
- میلگرد بستر مقرون به صرفه تر است
- برای اجرای میلگرد بستر نیاز به صرف زمان و انرژی بسیار کمتری نسبت به وال پست است
- اجرای میلگرد بستر در کل ساده تر از وال پست است
وال پست منقطع وسیله ای است که برای مقاومت سازه در برابر نیروهایی مثل باد، زلزله و... با اتصال به تیغه های ساختمان و متصل کردن میانقاب های سازه ای و غیر سازه ای به اسکلت اصلی ساختمان استفاده میشود. در گذشته با روش نبشی کشی کردن دیوارها را مقاوم میکردند اما چون این نوع وال پست در برابر زلزله
مقاومتی نداشت و دیوارها را به صورت یکپارچه نگه نمیداشت در سازه های جدید طبق آیین نامه ی 2800 با استفاده از وال پست منقطع یا ناودانی عملکرد دیوارهای غیر سازه ای را بهبود بخشیدند.
وظیفه اصلی وال پست منقطع این است که حرکت خارج از صفحه دیوار را کنترل میکند. فولاد استفاده شده برای ساخت وال پست منقطع با سطح مقطح U یا همان ناودانی از نوع ST275 می باشد که با دو روش گرم و سرد نورد شده تولید میشود. نحوه اتصال این وال پست ها با استفاده از اتصالات جوشی و یا پیچی می باشد،
اگر وال پست منقطع را به صورت دوبل جوش بزنیم میتوانیم ازآن به عنوان وادار نیز استفاده کنیم.
میانقاب ها دو دسته هستند :
دیوارهایی که به صورت مستقیم به سازه متصل هستند.
دیوارهایی که اتصال مستقیم به سازه ندارند.
تیغه نیز دیوارهایی هستند که بیرون از قاب های سازه ای هستند.
وال پست منقطع به وسیله نرم افزارهای تخصصی آنالیز و مکانیزم میشوند به گونه ای که نیروهای وارد
شده توسط زلزله را کاملا تحمل میکنند و به حالت اول برمیگردند،
ولی حتی بست های ناودانی با ضخامت 3 میلی متر چنین قابلیتی را ندارند.
- با استفاده از وال پست منقطع امکان استفاده از مصالح متراکم مانند پشم سنگ یونولیت و ... که برای جداسازی دیوار از قاب است وجود دارد.
- وال پست منقطع ناودانی از حرکات خارج ازصفحه دیوار جلوگیری می کند.
* طبق ضوابط اجرایی پیوست ششم نشریه 2800 و 819 نبشی های منقطع به کمک رول بولت ها به قاب متصل می شوند ولی نباید با وال پست و دیواراتصال گیر دار داشته باشند و تنها باید جابجایی خارج از صفحه دیوار را مهارکنند..
* اتصال وال پست منقطع ناودانی و یا نبشی ای که جهت کنترل حرکت خارج از صفحه دیوار به تیر و ستون های قاب است به هیچ عنوان نباید به وسیله تفنگ های
میخکوب انجام شود زیرا ممکن است موجب آسیب به بتن ها شود در نتیجه بهترین راه برای اتصال سوراخ کردن جای پیچ و یا میخ با استفاده از دریل است.